اقامتگاهی که روستا را دگرگون کرد
پرستو قاسمی
بخش قدیمی روستا که بافت زیبای خشت و گلی دارد، از سکنه خالی شده بود و خانهها یکی یکی با هر بارش برف و بارانی ریزش میکرد تا اینکه یکی از اهالی که کارمند بانک بود برای احیای روستا و اشتغالزایی تصمیم بزرگی گرفت. او خواست روستایش از سیل عظیم گردشگرانی که راهی جنگل ابر میشوند، بی نصیب نماند و به همین دلیل با چند نفر از دوستانش شریک شد و خانهای را که ۱۵ سال متروک مانده و طویله شده بود، خریداری و یکسال آنرا مرمت کرد تا بتواند یک اقامتگاه بومگردی راهاندازی کند. حالا اقامتگاه بومگردی «چشمه مراد» با مهماننوازی صاحبانش و همینطور غذاهای خوشمزهای که دارد، یکی از مقاصد گردشگرانی است که به جنگل ابر میروند.
«کلاتهخیج» یکی از شهرهای شاهرود است که بیش از آنکه شکل و شمایل شهر داشته باشد به دلیل نبود امکانات بیشتر شبیه روستاست. کوچهها و خیابانهایی که اغلب آسفالت ندارند و جمعیتی که حدود پنج هزار نفر است. اقامتگاه چشمه مراد هم در محله قدیمی شهر است. در چوبی و دیوارهای خشتی نمای بیرونی آن است و وقتی وارد میشوی خانهای را میبینی که بیشتر شبیه نقاشیهای زندهیاد «پرویز کلانتری» است و تو را به سالها پیش برمیگرداند. در سه ضلع حیاط عمارتهای دو طبقه خشتی وجود دارد که طبقه دوم تراس دارد. میتوان در تراس آن چای خورد و کتابی خواند و منظره روستا را ورانداز کرد. داخل اتاقها هم هریک پیش بخاری گچبری وجود دارد که حالا جای بخاری آنرا بخاریهای گازی پرکرده است. همینطور از دستدوزهای زنان کلاتهخیج و پارچهبافیهای معروف آنها نیز در تزئینات اتاقها استفاده شده است. در حیاط هم حوض و تنور وجود دارد و چند صندلی برای لختی آسایش.
«عبداله غنچه» و خانوادهاش در شهر کلاتهخیج شاهرود در سمنان، حالا میزبان مهمانانی هستند که به چشمه مراد میروند. خواهرش هم در یکی از اتاقهای اقامتگاه «تانه بافی» میکند و حوله و پارچه میبافد و محصولات خوردنی ارگانیک همچون میوه خشک، رب، مربا و لواشک و برگه و قیسی را به گردشگران میفروشد.
غنچه میگوید:«هدف بیشتر از آنکه منافع شخصی باشد این بود که جوانان را به ماندن در شهر ترغیب کنیم. بیکاری بزرگترین مشکل ماست که در بقیه شهرها و روستاها نیز وجود دارد و گردشگری شاید بتواند این مشکل را حل کند. راه اندازی بومگردی چشمه مراد سبب شد که در حال حاضر ۱۷ خانم اینجا مشغول به کار شوند و در زمینه آشپزی و دیگر کارها کمک حال باشند.»
اما چرا چشمه مراد؟ گویی نزدیکی این خانه چشمهای بوده که تا سالها منبع آب اهالی روستا بوده که حالا خشک شده است و این نام برای اهالی کلاته خیج اسم خوشایندی برای یادآوری روزهای پرآبی است.
بهای یکشب اقامت در بومگردی چشمه مراد ۲۰ هزار تومان است. بهای صبحانه شش هزار تومان، ناهار ۱۲ هزار تومان و شام نیز هشت هزار تومان است و به این ترتیب میتوانید با ۴۶ هزار تومان تجربه نابی به دست آورید که تا سالها آنرا از یاد نخواهید برد.
راهاندازی این اقامتگاه سبب ایجاد انگیزه و حرکت در مردم شده است و حالا بهمین راحتی راضی به تخریب خانههای قدیمیشان نمیشوند. همینطور هریک درصدد راهی برای جذب گردشگران بیشتر هستند.
چی بخوریم؟
ازغذاهایی که میتوان در این اقامتگاه آنها را چشید میتوان به «چکدرمه» که در اصل یک غذای ترکمنی شبیه استانبولی است اما به دلیل نزدیکی جغرافیایی اهالی کلاتهخیج هم آنرا میپزند، کشک بادمجان، سوپ جو، آش سبزی که با سبزی محلی به نام شنگی پخته میشود، دمی عدس پلو، ناردنگ پلو، چلو قرمه و آش شله «کمرته» اشاره کرد و همچنین حتما باید چاقاله زردآلوی این منطقه را امتحان کنید.
کلاتهخیجیها گاه برای صبحانه نیز قرمه میخورند. در قدیم که یخچال وجود نداشته مردم گوشت گوسفند را میپختند و خرد میکردند و در شکمبه گوسفند میگذاشتند و در انبار آویزان میکردند تا در تابستان از آن استفاده کنند.
همینطور چاله روغن در زمین برای نگهداری کره محلی و کندوی گندم نیز داشتند که محل نگهداری آذوقه تابستانهایشان بود.
یکی از غذاهای کلاتهخیج، «قلیف چال» است که دامداران و بومیان قدیمی این دیار بیشتر این غذا را در محل چرای دام و یا زمینهای کشاورزی خود میپختند. به این ترتیب که چالهای بزرگ در زمین حفر کرده و برنج و گوشت و ادویه را در قابلمه میگذاشتند و باهمدیگر دم میکردند و رویش را با ذغال میپوشاندند. محلیها این غذا را با قاشق نمیخورند بلکه با دست و نان آنرا میخورند.
*عکسهای بیشتر، چاپ شده در نشریه
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است