English
گنجینه ای هخامنشی در غرب ایران
استان همدان یکی از استان‌هایی است که فعالیت‌های مرتبط با میراث فرهنگی از جمله کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه «هگمتانه» و ثبت برخی آثار ارزشمند ملی در آن پیش از سال ۱۳۵۷ آغاز شد. این فعالیت‌ها پس از سال ۱۳۵۷ نیز ادامه یافت. اقداماتی از قبیل کاوش‌های باستان‌شناسی در تپه «هگمتانه»، «ارگ نوشیجان»، «لائودیسه»، «امامزاده هود»، «امامزاده اظهر» و اقدامات عمرانی در آرامگاه بوعلی و آرامگاه باباطاهر در سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۶۷ در این استان پیگیری و انجام شد.
فعالیت‌هایی نیز در حوزه صنایع دستی در این دهه در استان انجام شده است. بخشی از این اقدامات شامل ساماندهی کارگاه‌های تولیدی خانگی صنایع دستی، به‌خصوص روستایی برای عرضه و فروش صنایع دستی در فروشگاه‌های تحت نظارت صنایع دستی، اعطای مجوز فعالیت صنایع دستی به کارگاه‌ها، راه‌اندازی فروشگاه صنایع دستی شعبه ۱ و ۲، برگزاری دوره‌های آموزشی صنایع دستی و تهیه مواد اولیه مرغوب برای تولید صنایع دستی در رشته‌های شاخص و بومی استان می‌شود.
در فاصله سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۷ نیز اقدامات متعددی در حوزه میراث فرهنگی در استان انجام شد. اقدامات شاخص این دهه طبق گزارش موجود شامل ۸۷ پروژه تعمیرات اضطراری در بناهای تاریخی، ۲۰ پروژه در زمینه تعمیرات بناهای مرتبط با مشاهیر، ۱۹ پروژه در زمینه تعمیرات بناها، ۲۴ پروژه خرید حرایم بناهای ثبتی، ۴۵ پروژه تعمیرات بند الف تبصره ۲۳، ۳۴ پروژه تعمیرات بند ب، یک پروژه تجهیز موزه‌ها به سیستم اعلام حریق، ۲۳ پروژه تعمیرات از محل اعتبارات استانی و ۹ پروژه کمک‌های مردمی و نهادهاست.
صنایع دستی استان هم در فاصله سال‌های ۱۳۶۷ تا ۱۳۷۷ مغفول نمانده و فعالیت‌هایی از قبیل تجهیز فروشگاه‌های صنایع دستی، حضور در نمایشگاه‌ها و برنامه‌های اجرایی کشور، برگزاری دوره‌های آموزشی صنایع دستی روستایی، ساماندهی کارگاه‌ها و شاغلان صنایع دستی استان، اعطای تسهیلات بانکی به کارگاه‌های صنایع دستی، طراحی و چاپ تبلیغات صنایع دستی اعم از کتابچه، بروشور و پوستر و حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی صنایع دستی در این استان برای معرفی و حمایت از صنایع دستی استان انجام شده است.
در دهه سوم پس از سال ۱۳۵۷ در حوزه میراث فرهنگی بناهای شاخص بسیاری در سطح استان مرمت شدند. بناهایی از قبیل «آرامگاه بوعلی سینا»، «آرامگاه باباطاهر»، «بازار همدان»، «باغ نظری»، «تپه هگمتانه»، «حمام قلعه»، «ساختمان قدیمی آموزش‌وپرورش»، «بافت روستای سیمین»، «امامزاده محسن(ع)»، «برج قربان»، «عمارت سوخته»، «میدان امام»، «گنبد علویان»، «مسجد جامع اسدآباد»، «مسجدجامع همدان»، «موزه غرب»، «آرامگاه حیقوق نبی(ع)»، «امامزاده اسماعیل»، «آرامگاه رضی‌الدین آرتیمانی»، «امامزاده اظهر(ع)»، «امامزاده هود»، «پل آبشینه»، «خانه اقتداری»، «عمارت لطفعلیان و مصدقی»، «عمارت منصوری»، «کاروانسرای تاج‌آباد»، «مدرسه آزاد»، «مدرسه شیخ علیخان زنگنه»، «مسجد جامع سرابی»، «مساجد محله‌ای همدان»، «مسجد زرهان»، «منزل مسعودی»، «ارگ نوشیجان»، «پل آبرومند»، «حمام حاج آقا تراب»، «غسالخانه نهاوند»، «آب‌انبار صفوی»، «بازار ملایر»، «حمام بلور»، «حمام پری»، «پل خسروآباد»، «حمام سرابی»، «منزل شهید قدوسی»، «شهر زیرزمینی سامن»، «مسجد حاج آقا تراب»، «مسجد درجزین رزن»، «مسجد عاشورا»، «مسجد ننج»، «حمام نیلوفر»، «خانه ضرابی» و «کاروانسرای فرسفج».
در زمینه صنایع دستی نیز در این دهه تلاش برای تولید صنایع دستی بومی باکیفیت و فروش در فروشگاه‌ها صورت گرفته و در کنار آن تهیه استاندارد ملی رشته نقاشی روی سفال، مصنوعات چرمی، تشکیل پرونده‌های طرح تکریم هنرمندان پیشکسوت، اعطای درجه هنری و مستندسازی صنایع دستی، برگزاری نمایشگاه‌های ملی و استانی و حضور در نمایشگاه‌های خارجی و داخلی، تلاش برای افزایش اشتغال در حوزه صنایع دستی، پیگیری برای راه‌اندازی شهرک‌های صنایع دستی در لالجین، ملایر و تویسرکان، تدوین جزوه‌های آموزشی صنایع دستی، راه‌اندازی نمایشگاه دائمی صنایع دستی در سطح استان، راه‌اندازی بازارچه صنایع دستی تپه هگمتانه، برگزاری برنامه‌های اجرایی مرتبط با ترویج صنایع دستی نیز در این حوزه صورت گرفته است.
در دهه اخیر نیز بناهای بسیاری در استان زیر نظر سازمان میراث فرهنگی مرمت شده‌اند، کاوش‌های باستان‌شناسی اضطراری نیز در استان صورت گرفته است. بناهای مرمت‌شده در دهه اخیر شامل «حمام اعظم»، «یخدان میرفتاح»، «امامزاده مسجدین»، «حمام فامنین»، «امامزاده ابراهیم دستجرد»، «بازار تویسرکان»، «لائودیسه نهاوند»، «مسجد حاج قاسم ملایر»، «مسجد سیف‌الدوله»، «حمام کردآباد»، «حمام محله حاجی»، «حمام صالح‌آباد»، «حمام دمق»، «دستک‌اند ارزانفود»، «زورخانه شهید همه‌کسی»، «خانه احمدی و فیضی»، «مسجد یسرلو»، «بافت ورکانه»، «بافت و غارقلعه جوق»، «کلیسای آنجلی»، «کلیسای گریگوری»، «کاروانسرای مستوفی»، «زورخانه بابک»، «مسجد شورین»، «امامزاده زرهان»، «امامزاده سام و هام» و «حمام گلشن» نهاوند هستند. همچنین مستندسازی اموال منقول فرهنگی ـ تاریخی و تجهیز موزه‌های استان توسط اداره کل میراث فرهنگی استان در دهه اخیر انجام شده است.
گمانه‌زنی و تعیین عرصه و حریم در تپه‌های «دهپیاز»، «خندان تپه»، «بهرام‌آباد» و محوطه «زینوآباد مهاجران»، «قرق بهار» و «دولت‌آباد اسدآباد»، «تپه ویان کبودرآهنگ»، «کل‌کبود رزن»، «انوچ ملایر»، «حمام باشقورتاران»، «خانه حیدری صالح‌آباد»، «قلعه اشتران»، «محوطه درجزین»، «دبیرستان ابن‌سینا»، «خانه صابریون»، «حمام کبابیان»، «امامزاده بدیع‌الزمان»، «کتیبه آقاجان بلاغی»، «حمام داق داق‌آباد»، «حمام اکنلو»، «پل شکسته»، «سرای سیدقربان»، «پل جهان‌آباد»، «برج خوش‌آباد»، «خانه صمصام»، «دستک‌اند روستای پری»، «پارک سیفیه»، «امامزاده یحیی(ع)»، «مسجد حاج‌احمد»، «مسجد پیروادی»، «خانه بیژن»، «تپه حاجی خان فامنین» و «تپگیان نهاوند» نیز در سال‌های اخیر صورت گرفته است.
در سال‌های اخیر صنایع دستی استان شهرتی جهانی پیدا کرده و شهر «لالجین» به‌عنوان شهر جهانی سفال در سال ۱۳۹۵ توسط شورای جهانی صنایع دستی معرفی شد؛ همچنین در سال ۱۳۹۶ ملایر به‌عنوان شهر ملی منبت توسط شورای جهانی صنایع دستی معرفی شد. علاوه بر این اقداماتی نیز در زمینه ترویج و معرفی صنایع دستی استان صورت گرفته است، از جمله برگزاری جشنواره بزرگ روستایی در «اشترمل» تویسرکان، اعطای نشان اعتماد صنایع دستی به فروشگاه‌هایی که صرفا محصولات ایرانی عرضه می‌کنند در لالجین به پنج فروشگاه «خاکاب»، «خلیج فارس»، «اهورا»، «ارغوان» و «سفال فیروزه‌ای»، اعطای گواهی کیفیت صنایع دستی به ۳۱ کارگاه برتر تولیدی صنایع دستی، برگزاری برنامه‌های متنوع اجرایی به مناسبت هفته صنایع دستی در سه سال مذکور از قبیل نمایشگاه صنایع دستی، مسابقات صنایع دستی و برنامه‌های دیگر ترویجی صنایع دستی، برگزاری طرح ضربتی اشتغال در چهار روستای هدف گردشگری شامل «ورکانه»، «قلعه جوق»، «ملحم‌دره» و «گشانی»، چاپ بروشور و کتابچه‌های صنایع دستی و کتاب دست‌های هگمتانه، دریافت ۸۲ نشان ملی صنایع دستی، دریافت ۱۱ نشان اصالت یونسکو برای محصولات صنایع دستی، تشکیل پرونده برای ثبت نشانه جغرافیایی منبت تویسرکان، برگزاری نمایشگاه بین‌المللی صنایع دستی همدان ۲۰۱۸ و راه‌اندازی خانه صنایع دستی. همچنین طبق آخرین آمار موجود میزان اشتغال در حوزه صنایع دستی در سال‌های اخیر افزایش داشته است، بر اساس این آمار تعداد ۲۳۶۰۹ کارگاه صنایع دستی در استان فعالیت دارند و تعداد ۳۸۳۱۶ نفر در این حوزه مشغول به کار هستند.
در حوزه گردشگری استان همدان علاوه بر جاذبه‌های تاریخی و طبیعی که هر ساله گردشگران فراوانی را راهی این استان می‌کند، در سال میلادی گذشته (۲۰۱۸) به‌عنوان پایتخت گردشگری آسیا انتخاب شد، این انتخاب از سوی سازمان جهانی گردشگری نقطه‌عطفی در گردشگری استان بود که این فرصت را به استان می‌داد که در سطح قاره کهن آسیا بیش از پیش معرفی شود.
چکیده فعالیت‌های اداره کل میراث فرهنگی استان همدان در چهار دهه اخیر در سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
|
میراث فرهنگی |
صنایع دستی |
گردشگری |
|
تشکیل پنج پایگاه میراث فرهنگی |
ثبت جهانی شهر سفال لالجین |
میزبانی رویدادهای جهانی و بین‌المللی ACD,UNWTO |
|
احداث موزه منطقه‌ای در هگمتانه به‌عنوان بزرگ‌ترین موزه منطقه غرب کشور |
ثبت ملی شهر ملی مبل و منبت ملایر |
انتخاب به‌عنوان پایتخت گردشگری آسیا در سال ۲۰۱۸ |
|
مطالعه و تهیه ضوابط بافت تاریخی همدان، ملایر و تویسرکان |
ثبت نشان جغرافیایی تویسرکان |
حمایت از تشکیل ۲۶ سمن فعال در حوزه‌های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری |
|
تصویب محدوده بافت تاریخی همدان، ملایر، نهاوند و تویسرکان |
سهم حدود هشت‌درصدی صادرات استان از مبداء گمرک استان در حوزه صنایع دستی |
ساخت و تهیه بیش از ۹۰ گیگ کلیپ و تایم‌لپس در قالب ۵۰۰ مورد از جاذبه‌های گردشگری استان برای پخش از شبکه‌های سراسری و فضای مجازی |
|
مطالعه و تعیین عرصه و حریم ۵۱ اثر ثبتی |
راه‌اندازی خانه صنایع دستی |
شناسایی، مطالعه و تصویب ۲۸ منطقه نمونه گردشگری و ۲۰ روستای هدف گردشگری و ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز در آنها |
|
ساماندهی و مستندسازی ۲۳ هزار شیء موزه‌ای |
دریافت ۱۱ نشان اصالت یونسکو برای محصولات صنایع دستی |
هنوز دیدگاهی منتشر نشده است