تناقض‌گویی درباره گرانی هتل‌ها

سال‌هاست بر طبل گرانی هتل‌ها کوبیده می‌شود، اما دریغ از یک راهکار، هرچند که تناقض‌گویی در این‌باره نیز زیاد است. با وجود آن‌که بیشتر مردم دست‌کم در دو دهه اخیر، چادرهای مسافرتی، خانه‌های شخصی و مدارس را مناسب‌ترین اقامتگاه مسافرتی خود به لحاظ هزینه، انتخاب کرده‌اند، اما برخی دست‌اندرکاران گردشگری همچنان اصرار دارند که تاکید کنند نرخ اقامت در ایران مناسب است.
در تهران به زحمت می‌توان اتاقی را برای یک شب اقامت به قیمت ١۵٠هزار تومان پیدا کرد، هرچند که این نرخِ هتل‌های تک ستاره و یا مهمانسراها است، وگرنه که سخت سلیقه‌ها باید مبلغی بین ۶٠٠ تا ٧٠٠ هزار تومان هزینه کنند تا یک شب را در هتلی چهار یا پنج ستاره سپری کنند، البته که برخی هتل‌های سه ستاره تهران، این رکورد را شکسته‌اند و به بهانه‌ای که استانداردسازی شده‌اند و مشمول نرخ‌گذاری آزاد می‌شوند، مرزهای قیمت‌گذاری را شکسته‌اند و در کفش هتل‌های ۴ ستاره پا کرده‌اند.
این حکایت، فقط مختص پایتخت نیست، بسیاری از شهرهای گردشگرپذیر با چنین وضعیتی روبرو هستند و این درحالی است که هر سال به شمار مسافران چادرخواب و اقامت‌کنندگان خانه‌های شخصی اضافه می‌شود و ظرفیت اِشغال هتل‌ها نیز روند نزولی خود را ادامه می‌دهد.
آمارهای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری نشان می‌‌دهد در نوروز ۱۳۹۶ که پُر ترافیک‌ترین زمان سفر در ایران است، اقامت در هتل‌ها تنها دو درصد رشد داشته، درحالی‌که که مدارس و کمپ‌های مسافرتی همچنان در پذیرش مسافر، خط شکن بوده‌اند. به گفته جمشید حمزه‌زاده ، رییس جامعه هتلداران ایران در نوروز امسال، حدود ۴۵ درصد ظرفیت هتل‌های کشور، اِشغال شده بود، یعنی نیمی از ظرفیت کل، خالی بوده است. با وجود چنین شرایطی، هتلدارها همچنان خود را محق می‌دانند و از نرخ اقامت در کشور، دفاع هم می‌کنند.
«مهدی نریمانی» ، عضو هیات مدیره جامعه هتلداران ایران که ریاست جامعه هتلداران اصفهان را نیز به عهده دارد، معتقد است؛ نرخ اقامت در ایران به نسبت بسیاری از کشورها ارزان‌تر است.
اصفهانی ها درحالی این خودباوری را دارند که با وجود ۹۰ هتل و ۶۵ مهمان‌پذیر در نوروز ۹۶، اصفهان بیشترین پذیرش مسافر را در کمپ‌های اقامتی و مدارس داشته است. با این حال نریمانی، نرخ هتل‌ها را بویژه در شهر گردشگرپذیری مانند اصفهان، رقابتی و خوب می‌داند و در دفاع از آن، با قیاس قیمت‌ها با سایر کشورها، می‌گوید:« نرخ هتل‌ها خیلی هم رقابتی است.خدماتی که هتل‌های ایرانی ارائه می‌دهند کاملا متناسب با نرخ‌های ارائه شده است.نرخ هتل‌ها دقیقا همان چیزی است که سازمان میراث فرهنگی و گردشگری مصوب کرده در حالی که طبق مقررات این سازمان، هتل‌هایی که استانداردسازی شده‌اند مشمول نرخ آزاد می‌شوند و دولت نباید در امور نرخ‌گذاری آن‌ها دخالت کند، اما با این حال هتل‌های اصفهان به آیین نامه سازمان متعهد هستند و تا کنون یک ریال بیشتر از نرخی که این سازمان مصوب کرده است، خدمات نفروخته‌اند. ما در برابر این نرخ‌ها تعهد داریم و ملزم به اجرای آن هستیم.هتل‌های اصفهان امسال هیچ افزایش نرخی نداشته‌اند و اگر در این مدت یک مورد گران‌فروشی مشاهده شده، معرفی کنید تا به تعزیرات اطلاع دهیم.»
از سوی دیگر اما رییس هیات مدیره جامعه هتلداران فارس از پرمسافرترین استان‌های کشور، باور دارد که نرخ اقامت در برخی شهرها، با سطح درآمد اکثریت مردم هماهنگی ندارد و به نوعی اذعان دارد که نرخ اقامت در ایران ارزان نیست.
هرچند که سید «حسن سیادتان» مقصر اصلی را در نرخ بالای هتل‌ها، اعمال انواع مالیات‌ها و عوارض می‌داند و می‌گوید: «اگر دولت مثل سایر کشورها از هتلداران حمایت می‌کرد، ما هم می‌توانستیم خدمات را ارزان‌تر بفروشیم.دستکم ۴۵ درصد از هزینه‌ اقامت در یک هتل تحت تاثیر انواع مالیات‌ها و عوارض قرار می‌گیرد. وقتی دولت حمایت نمی‌کند، ما هم مجبوریم این فشار را به مشتری وارد کنیم، چون به هر حال تنها منبع دذآمد هتل‌ها، فروش اتاق هاست.»
سیادتان به تبعیض‌هایی که در تعیین مالیات وجود دارد نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «چرا مهمان‌پذیرها مالیات بر ارزش افزوده نمی‌دهند و یا عوارضی که از هتل‌ها گرفته می‌شود مشمول سایر اقامتگاه‌ها نشده است. وقتی خانه‌های اجاره‌ای هیچ یک از این‌ها را پرداخت نمی‌کنند معلوم است به مشتری نرخ پایین‌تری می‌دهند و اقامت در آنجا نیز برای مسافران جذاب‌تر است. دولت مالیات بر ارزش افزوده و سایر مالیات‌ها را از هتل ها بردارد تا ما هم، ربع قیمت حالا خدماتمان را بفروشیم.»
سیادتان باور دارد که اگر مردم به خانه‌های استجاری می‌روند و یا از چادرهای مسافرتی استفاده می‌کنند به خاطر قوانین دست و پاگیری است که هتل‌ها را وادار کرده قیمت‌ها را بالا ببرند. در شرایط فعلی و تحت تاثیر مالیات‌هایی که براحتی از سوی دولت قابل حذف هستند، حدود ۴۵ درصد از قیمت هتل‌ها روی هوا است و اصلا نصیب هتلدار نمی‌شود.
با این حال هنوز بسیاری از مردم نمی توانند به دلیل مشکل اقامت سفرهای طولانی مدت داشته باشند و از جاذبه های تاریخی و طبیعی کشور بهره گیرند.